Hobby (pasja, pot. konik) – czynność wykonywana dla relaksu w czasie wolnym od obowiązków. Może łączyć się ze zdobywaniem wiedzy w danej dziedzinie, doskonaleniem swoich umiejętności w pewnym określonym zakresie, albo też nawet z zarobkiem — głównym celem pozostaje jednak przyjemność płynąca z uprawiania hobby.
Czy wyobrażacie sobie życie bez pasji, zainteresowań... bez aktywności które lubicie, kochacie, które Was odprężają? Czy potrafilibyście zrezygnować z tego co dla Was ważne? ...z ulubionej książki, biegania o zmierzchu, serialu w którym tkwicie od półtorej tysiąca odcinków... bez grządek tulipanów na wymarzonej działce, bez kolekcji płyt winylowych... a może bez udziału w rajdach garbusów, nocy oskarowej, śledzenia nowinek w przestrzeni technicznych gadżetów, domowych wypieków, dziergania sto pięćdziesiątego siódmego szalika, zakupu kolejnej pary szpilek... a może bez zdjęć kociaków w telefonie?
A jednak tak jakoś czasami dzieje, że dajemy sobie prawo by oceniać innych i wartościować ich pasje, zainteresowania, hobby i friki... Dlaczego?
To nie przypadek, że na zlocie miłośników zabytkowych samochodów spotkacie ludzi w przeróżnym wieku, pochodzących z dużych miast i małych miejscowości, zarówno prawników jak i rolników, mężczyzn kobiety i dzieci... Jedyne co łączy ich wszystkich to wspólna pasja a co za tym idzie, chęć spotkania innych ludzi, którzy dla miłości dla retro pojazdów potrafią poświęcić bardzo wiele. Poczucie przynależności do pewnej wąskiej, czy wręcz elitarnej grupy pasjonatów kształtować może naszą tożsamość - to co myślimy o sobie i w jaki sposób odbieramy innych... oraz jak postrzegamy siebie na tle grupy.
Gdy łączą nas wspólne zainteresowania, zacierają się granice. Pasjonaci fantastyki z całego świata potrafią ze sobą rozmawiać i nawet jeśli nie jest im łatwo, będą poszukiwali skutecznych dróg komunikacji, by mogła się dokonać wymiana... myśli, wiedzy, opinii, wrażeń. To co nas dzieli, nie jest już tak ważne, gdy łączy nas tak wiele.
Pasje i zainteresowania mogą stać się bezcennym aktywatorem pokonywania przeciwności, przekraczania własnych ograniczeń, źródłem motywacji na drodze naszego rozwoju.
Gdy trudny jest pierwszy kontakt... gdy ogromnym wyzwaniem jest nawiązanie relacji, wymiana pierwszych słów - to właśnie zainteresowania, pasje, ulubione aktywności mogą stać się tematem pierwszej rozmowy. To jak kruszenie lodów obaw i niepokoju... jak przerzucenie mostu na drugi brzeg i wyciągnięcie ręki do drugiego człowieka, którego uwagę pragniemy pozyskać.
Pasje i zainteresowania mogą być kluczem do świata drugiego człowieka, sposobem na to by stać się gościem w jego codzienności. Zrozumienie i akceptacja zainteresowań może nam pomóc w przekazaniu bardzo ważnego komunikatu: jesteś dla mnie ważna... jesteś dla mnie wyjątkowy.
Gdy nie rozumiemy, nie akceptujemy ...gdy obawiamy się z jakiegoś powodu, to łatwiej nam zanegować, również pasje i zainteresowania drugiej osoby. W przypadku osób w spektrum autyzmu jeszcze pokutuje częstsze mówienie o fiksacjach a nie pasjach, czy zainteresowaniach, gdy człowiek w spektrum kolekcjonuje samochodziki (ale tylko te zielone), jeździ na wycieczki trasami szynobusów, domaga się przetłumaczenia kolejnego słowa na siedemnaście języków (w tym pięć już wymarłych) lub ogląda wszystkie programy kulinarne dostępne w polskiej telewizji... lub siedzi zawalony stertą słowników, by przeczytać w oryginale kolejną część ukochanej sagi (ponieważ nie ma ona jeszcze swojego wydanego tłumaczenia), albo po prostu ogląda po raz nie wiadomo który ulubiony animowany film.
Rzadko określa się osoby w spektrum "pasjonatami" - częściej "zafiksowanymi", czyli zamkniętymi na jakąś wąską dziedzinę czy rodzaj aktywności. A przecież specjalne zainteresowania osób w spektrum autyzmu - zarówno dzieci, jak i dorosłych - są niezwykle ważne. Nie tylko pozwalają spędzać czas, pogłębiać wiedzę lub dostarczać na przykład estetycznych przyjemności - w trudnym świecie społecznych wyzwań dają poczucie kontroli i bezpieczeństwa.
Bardzo ważne jest, aby każdy człowiek miał swoją pasję, by wiedział i czuł, co go „kręci” - choć, nie jest popularna perspektywa. Wielu ludzi żyje bowiem w świecie pozbawionym pasji, szarym, płaskim, gdzie nic ich nie pobudza i nie dodaje skrzydeł.
W psychologii mówi się o tzw. flow - stanie, który niełatwo osiągnąć i który nie jest oczywisty. Przepływ opisuje pewien stan umysłu, kiedy ludzie są całkowicie skupieni podczas danego zadania, które wykonywane jest dla czystej przyjemności z samej tej aktywności. Osoby doświadczające uniesienia często definiują ten stan jako „niesienie falą” czy “unoszenie się na wodzie”. Flow często odczuwane jest podczas takich zajęć jak wspinaczka górska, żeglarstwo, gry sportowe, tworzenie muzyki, joga czy medytacja. Przepływ charakteryzuje się brakiem samoświadomości, utratą poczucia czasu oraz całkowitą wolnością od strachu i lęku. Uskrzydlenie zaliczane jest do emocji pozytywnych, wzbudzanych przez teraźniejszość.
Ha! A gdyby flow i fiksacje były tym samym?
Nawet, jeśli wydaje Wam się, że dana aktywność niczego nie wnosi – nie bójcie się jej. Zawsze miejcie na uwadze, że aktywność, zainteresowanie określonym tematem lub upodobanie do czegoś może zaowocować nieoczekiwanymi efektami. Poznajcie, zrozumcie i postarajcie się uczynić z niej klucz do świata waszego dziecka.
Jeśli masz wątpliwości - zachęcamy do nawiązania kontaktu.
Misją Fundacji FIONA jest przeciwdziałanie wykluczeniu osób ze spektrum autyzmu (oraz z niepełnosprawnościami), poprzez aktywne wdrażanie społecznego modelu niepełnosprawności, zawartego w „Konwencji Praw Osób Niepełnosprawnych ONZ”. Konwencja redefiniuje pojęcie niepełnosprawności; zmienia także perspektywę postrzegania człowieka oraz barier, które realnie utrudniają osobom ze spektrum autyzmu (oraz z niepełnosprawnościami) pełny i skuteczny udział w życiu społecznym, na zasadzie równości z innymi osobami. Pragniemy te bariery odnajdywać, opisywać i niwelować. Poprzez działania projektowe staramy się odnajdywać i eksponować potencjał jego uczestników – pomagać w rozwijaniu pasji i zainteresowań, a także sprzyjać nabywaniu nowych kompetencji.
Pragniemy zmieniać sytuację osób w spektrum autyzmu, po przez aktywne włącznie rodziców i opiekunów w proces podnoszenia poziomu samodzielności. wzmacniającym rodziców i opiekunów w ich naturalnej roli, wyposażającym rodziców w konkretną wiedzę (również o sobie) oraz nowe kompetencje, inicjującym uniwersalną zmianę w postrzeganiu dziecka, które jest jednostką autonomiczną w każdym wieku i każdej sytuacji – przez pryzmat jego potencjałów, a nie deficytów i kształtującym w rodzicach i opiekunach świadomość potrzeb swoich dzieci, uwrażliwiającym na dostrzeganie naturalnej potrzeby działania, sprawczości i naturalnej u każdego dziecka chęci uzyskania maksymalnie możliwej niezależności oraz inspirując do uważności i rozpoznawania indywidualnego potencjału dziecka, by tym skuteczniej przygotować osoby w spektrum autyzmu lub z niepełnosprawnością do przyszłości bez rodziców, która jest naturalnym etapem życia każdego dorosłego człowieka. Aby mógł rozpocząć się taki pozytywny proces konieczne są narzędzia umożliwiające / nieułatwiające zmianę perspektywy patrzenia na swoje dziecko z niepełnosprawnością - filmy powstałe w ramach projektu "NIEZAFIKSOWANI..." mogą się stać takimi właśnie narzędziami.
Fiksacja (łac. fixus - umocowany, stały)
Temple Grandin o fiksacjach pisała tak: „redukowały pobudzenie i uspokajały mnie. Prowadziły też do konstruktywnych działań i pomagały w procesie komunikowania się. Fiksacja na przymusowym mówieniu pozwalała uwolnić tłumione frustracje i przezwyciężyć osamotnienie. Dlatego walka z nimi jest niemądra”.
Projekt "Niezafiksowani. Pasje to nie fiksacje. Rozwój pasji i zainteresowań jako element wsparcia oraz aktywizacji społecznej i zawodowej osób w spektrum autyzmu." powstał by zmienić stereotypowe podejście do tzw. fiksacji osób w spektrum autyzmu i jego owoce kierujemy w pierwszej kolejności do rodziców i opiekunów osób w spektrum autyzmu oraz specjalistów wspierających ich na trudnej drodze ku samodzielności, która nieodmiennie przebiega przez przestrzeń pasji i zainteresowań.
Pasje są ważne w życiu człowieka, ponieważ pozwalają definiować siebie i budować swoją tożsamość, znaleźć równowagę między obowiązkami a wolnym czasem. Często stają się podstawą znalezienia wspólnego języka z innymi ludźmi i pozwalają zaistnieć - są dla nas wszystkich nie tylko poligonem doświadczania rzeczywistości ale również kształtowania wiedzy o sobie.
Filmy powstały w ramach projektu Fundacji FIONA "Niezafiksowani. Pasje to nie fiksacje. Rozwój pasji i zainteresowań jako element wsparcia oraz aktywizacji społecznej i zawodowej w spektrum autyzmu." Przedstawione treści wyrażają poglądy realizatora projektu i nie muszą odzwierciedlać oficjalnego stanowiska Samorządu Województwa Wielkopolskiego.
